خبرنگاران پایان مبهم اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده - مهسان بلاگ

اجرای طرح دنیاگردی در تنها جزیره ایرانی دریای خزر از اصلی ترین مطالبات مردم و مسوولین گلستان در دهه های اخیر بود که بالاخره سال 93 در سفر استانی هیات دولت به گلستان تصویب شد.

با امضای قرارداد بین استانداری گلستان و سازمان حفاظت از محیط زیست، تحقق آرزوی دیرینه مردم استان برای بهره مندی از مزایای اقتصادی و معیشتی آن وارد فاز جدیدی شد و با زدن کلنگ عملیات اجرایی این طرح در سال 97 تکاپو و تقلا برای اجرای مصوبه دولت شروع شد.

پس از مراسم افتتاحیه این پروژه کش و قوس میان حامیان محیط زیست و مدیران اجرایی گلستان شروع شد که در نخستین گام و با پیگیری های تشکل های محیط زیست، مساحت طرح دنیاگردی در آشوراده از 380 هکتار به 38 هکتار کاهش یافت.

در طرح جدید قرار شد، کل طرح دنیاگردی در 38 هکتار اجرا شود و فقط 22 هکتار آن به صورت زون متمرکز دنیاگردی در مجاورت بافت مسکونی و متروک فعلی آشوراده قرار داشته باشد تا به آسیبی به این زیستگاه وارد نشود.

همزمان با عملیات اجرایی توسط سازمان همیاری شهرداریهای گلستان، علاقه مندان محیط زیست با طرح شکایت های متعدد از مدیران استان و محیط زیست کشور، خواهان توقف اجرای این طرح شدند.

در این بازه زمانی مدیران گلستان با هدف شتاب دادن به فرایند انتقال مصالح به جزیره ، یک سایت پشتیبان را در اراضی ساحلی بندرترکمن انتخاب و جاده ای به طول 700 متر و عرض 10 متر به سوی خلیج گرگان احداث کردند تا با پهلوگیری شناور در خلیج گرگان، انتقال مصالح به آشوراده تسهیل شود اما با دستور مراجع قضایی ادامه ساخت این جاده متوقف شد.

در یک سال گذشته و پس از صدور دستور توقف جاده دسترسی، شکایت حامیان محیط زیست همچنان ادامه داشت تا اینکه در خرداد سال جاری معاونت قضایی دادستان کل کشور دستور توقف کامل طرح دنیاگردی آشوراده را صادر کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در گفت و گو با خبرنگاران، استفاده از ظرفیت های دنیاگردی آشوراده برای اهالی گلستان را یک حق طبیعی و قابل احترام دانست و گفت: به همین دلیل تمام مجوزهای صادره محیط زیست برای طرح دنیاگردی این جزیره معتبر بوده و محیط زیست به آنها پایبند است.

محمدرضا کنعانی گفت: در سال 97 مجوز ساخت سایت پشتیبان و احداث جاده دسترسی به خلیج گرگان صادر شد که در ادامه با طرح شکایت و اعتراض تشکل های محیط زیستی، این مجوز دوباره در سازمان مرکزی مورد آنالیز نهاده شد.

وی اضافه کرد: در آنالیز های بعدی، سازمان مرکزی صدور این مجوز را خارج از اختیار استان دانست و توقف پروژه ساخت جاده دسترسی در سایت پشتیبان را خواهان شد که مدیران استان نیز به آن تمکین کردند.

کنعانی گفت: برای رسیدن به نتیجه قطعی و نهایی مقرر شد تصمیم گیری در خصوص اجرای طرح دنیاگردی و ساخت جاده پشتیبان جزیره آشوراده به ستاد ملی و مدیریت تالاب های کشور محول شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان به بعضی ویژگی های طرح دنیاگردی جزیره آشوراده اشاره نمود و گفت: در این طرح امکان حضور دنیاگرد 500 به صورت روزانه و 80 نفر به صورت بیتوته (خواب شبانه) فراهم خواهد شد.

وی گفت: همچنین برای سهولت تردد دنیاگردان به جزیره آشوراده، پارسال اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان با اضافه کردن اسکله پانتومی (سیار) به اسکله فعلی بندرترکمن برای آسان شدن تردد مسافران موافقت کرد.

سیدرضا هاشمی نژاد از فعالان محیط زیست شهرستان ساحلی بندرترکمن به اجرای طرح دنیاگردی جزیره آشوراده اشاره و ابراز عقیده کرد: پروژه مورد نظر فعلی دستاوردی به جز تخریب زیستگاه ارزشمند این جزیره به عنوان بخشی از تالاب بین المللی میانکاله ندارد و کوشش برای ساخت سازه های جدید موجب برهم زدن آرامش پرندگان پیرامون آن خواهد شد.

وی معتقد است: در صورت ساخت و ساز هرگونه سازه در منطقه 22 هکتاری مود نظر، امنیت غذایی و آرامش زیستمندان به خطر می افتد و دیگر نمی توان مطمئن بود که در سال های آینده امکان میزبانی از این پرندگان وجود داشته باشد.

این فعال محیط زیستی گفت: برای تحول در جزیره آشوراده باید بر انجام فعالیت های بوم گردی با تکیه بر ظرفیت های موجود در جزیره تمرکز کرد.

هاشمی ادامه داد: منازل روستاییان این جزیره ظرفیت بزرگی برای اجرای طرح های بوم گردی همسو با محیط زیست و منابع طبیعی است و در صورتی که طرح جامعی در این خصوص ارایه شود بومیان و علاقه مندان حیات وحش و محیط زیست از آن حمایت خواهند کرد.

وی گفت: اجرای طرح های پرنده نگری محدود و گشت زنی های دریایی مدیریت شده نیز علاوه بر اشتغال زایی، بوم سازگان های جزیره را از گزند دست اندازی محفوظ می دارد.

مجید خدیور یکی از اهالی ساکن روستاهای حاشیه خلیج گرگان نیز گفت: جزیره آشوراده به دلیل نبود زیرساخت دچار عقب ماندگی شده که با نگاه توسعه محور دولت و اجرای طرح های دنیاگردی مورد نظر، به روزهای اوج و شکوه سابق باز خواهد گشت.

وی گفت: با وجود ظرفیت های بالقوه فراوان آشوراده، هنوز زیرساخت های مورد احتیاج توسعه این صنعت در شهرستان بندرترکمن فراهم نشده که باید با فراهم آوردن ملزومات دنیاگردی، درآمدهای حاصله از صنعت توریسم این شهر را افزایش داد.

استاندار گلستان هم گفت: اجرای طرح دنیاگردی آشوراده با رعایت همه الزامات محیط زیستی از پروژه های مهم و تاثیرگذار استان است.

هادی حق شناس گفت: اجازه نمی دهیم هیچ طرح ملی در گلستان بدون پیوست محیط زیستی اجرا شود و در نتیجه آن محیط زیست دچار آسیب شود.

وی اضافه کرد: اگر چه آمار بیکاری، طلاق و بزهکاری در گلستان بالا است و اجرای این گونه طرح ها، موجب کاهش مسائل خواهد شد اما بدون تردید در گلستان هیچ کاری بدون پیوست زیست محیطی انجام نمی شود.

حق شناس ادامه داد: همه استانداردهای محیط زیست برای اجرای طرح ها باید رعایت شود اما ارایه استانداردهای متفاوت، منطقی و پذیرفتنی نیست.

با این حال، مدیرعامل سازمان همیاری و شهرداری استان گلستان و مجری طرح احداث زیرساخت دنیاگردی آشوراده در گفت و گو با خبرنگار خبرنگاران دلیل تعویق در اجرا شدن این طرح را مسائل اقتصادی گفت و اضافه کرد: مسائل اقتصادی سبب تعویق اجرای این طرح شده و به دلیل نداشتن اعتبارات متوقف مانده است.

عیسی سالکی با اعلام این که این طرح جزو طرح های ملی و احتیاجمند اعتبارات ملی است گفت: تمام مجوزهای لازم از جمله مجوز سازمان محیط زیست برای ساخت این طرح صادر شد.

پروژه ملی دنیاگردی و طبیعت گردی جزیره آشوراده شامل ساخت اسکله، جهت دسترسی، آلاچیق، رستوران و دیگر زیرساخت های مورد احتیاج حضور دنیاگردان قرار است با سرمایه گذاری چهار هزار میلیارد ریالی دولت و بخش خصوصی تا 3 سال آینده به بهره برداری برسد.

جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال 54 جزو نخستین مناطق زیست کره دنیا معرفی و ثبت شد.

40 درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می آید.

در سال 1837 میلادی جزیره آشوراده با وجود اعتراض ایران، به دست نیروهای شوروی سابق اشغال شد و این کشور تا چند دهه بعد یک پاسگاه نظامی در آن داشت.

این جزیره قبل از وقوع سیل سال 1372 با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از یک هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه وری و ماهیگیری مشغول بودند اما با طغیان رود ولگا در روسیه و وقوع سیلاب این جزیره ایرانی خالی از سکنه شد.

دولت مصوب نموده است که در 10 درصد جزیره آشوراده طرح های دنیاگردی اجرا شود ولی باوجود مخالفت و چالش های پیش رو راجع سرنوشت آن نمی توان اظهار نظر قطعی کرد.

آشوراده در حوزه سرزمینی شهرستان بندرترکمن واقع در غرب استان گلستان است.

karnikan.ir: مجله کارنیکان: وبلاگ خبری و تحلیلی

kashia.ir: کاشیا | مجله گردشگری و مسافرتی